Денес, нејзиниот син Макс, кој има 82 години, ја вози својата мајка на интервјуа, но секогаш останува во сенка за да ѝ дозволи да блесне. „Не ми е гајле, сега е нејзин момент, а не мој“, вели тој за вниманието што го добива.
Вирџинија Оливер, позната како „Дамата на јастозите“ од Рокленд, беше фотографирана на 6 јуни, на својот 105-ти роденден, покажувајќи дел од книгите и списанијата во кои е претставена.
Има доцна слава – како што е добро познато, Морган Фримен не станал познат сè додека не наполнил педесет години – но тука е и Вирџинија Оливер, чиј момент на признание дојде кога беше двојно постара.
Околу нејзиниот 100-ти роденден – возраст која повеќе од 99% од луѓето никогаш нема да ја достигнат – Вирџинија стана вирална како најстариот активен рибар на јастози во светот, и една од ретките жени во тој бизнис. Сепак, славата никогаш не ѝ била цел. Таа не разбира зошто добила толку многу внимание – таа вади стапици во водите околу Рокленд уште од детството, за време на Големата депресија, и едноставно продолжува да го прави тоа.
„Обожавам да бидам таму“, рече таа на својот 105-ти роденден. „Сигурно си зафатена.“
Риболовот е една од најопасните професии, и многумина, вклучувајќи лекари, ѝ советувале да престане. Но, таа ги игнорира тие совети и вели дека нема причина повторно да не излезе на вода ова лето.
Иако сега се движи со помош на инвалидска количка, и нејзиниот глас и мисли се забавени, сè уште ѝ блескаат очите со самодоверба. „Не мислам дека е тешка работа“, рече таа. „Велат дека е тежок, но јас не го сметам за таков.“
Речиси еден век, Оливер беше непозната надвор од Рокленд, каде што сè уште живее на истата улица каде што пораснала. Ако била позната по нешто, тоа било што е една од ретките жени во машкиот свет на риболовот на јастози.
Кога светот ја запозна, не можеше да се насити од оваа малечка, витална старица од брегот на Мејн, која среќно вади стапици со својот син – кој и самиот е во осумдесеттите години. Во последните неколку години, големите американски телевизиски мрежи доаѓале да ја снимаат нејзината работа. Нејзината приказна ја следеа од Австралија, Германија, Грција, Исланд и други земји. Британското поморско друштво ја направи почесен член, списанија ја ставија на насловни страници, а беа напишани и две сликовници за деца.
„Мислам дека фактот што избрала живот полн со напорна работа во нешто што го сака, резонира со многу луѓе“, рече Александра Хинрихс, авторката на една од книгите. „Особено што во вековна, машка индустрија, инспиративно е да читаме за жена постара од сто години која одбрала ваква кариера.“
Како и Бети Вајт кон крајот на својата кариера, Вирџинија ги освојува срцата затоа што е неочекувано присуство.
Приказната стана позната за време на пандемијата, кога светот беше преполн со вести за загуби. Приказната за некој што повеќе од еден век го прави тоа што го сака беше како лек.
Оливер не се занимава со тоа како славата ѝ го сменила животот. „Никогаш не сум обрнала внимание на тоа“, вели таа. Но, признава дека ужива кога ја препознаваат како „Дамата со јастози“. Родители им покажуваат на своите деца дека се во присуство на локална ѕвезда. „Никогаш не помислив дека ќе бидам на насловна страница на книга“, признава со насмевка.
Работела како секретарка, како што се очекувало од жените тогаш, но еден ден дала отказ. Кога нејзиниот покоен сопруг дошол порано од риболов, му рекла дека отсега сака да работи на бродот со него. Бродот бил именуван по неа, а таа ловела јастози уште од основно училиште.
„Таа е шефицата“, велел нејзиниот сопруг. И сè уште е така.
Кога ќе ја прашаат кога ќе престане, таа вели: „Кога ќе умрам“. Сепак, здравствените проблеми ја задржале главно на копно минатото лето, и не е сигурно дали ќе излезе на вода оваа година.
„Аналогијата што ја користев во книгата е дека во неа има гранит“, вели Хинрихс. „Искрата, цврстината, намената и убавината на добриот гранит од островите Мејн.“
Ако Вирџинија не станеше позната надвор од Рокленд, можеби никогаш и немаше, ако не беше Вејн Греј – поранешен државен пратеник, режисер и локален историчар – кој слушнал за неа кога имала 99 години и веднаш препознал добра приказна.
Таа не сакала да ја сподели приказната, па ги игнорирала повиците од новинари. Но, Греј преку заеднички пријатели стапил во контакт со неа и таа се согласила да учествува во документарец – што довело до сè друго.
„Сè е твоја вина“, му се пошегувал Макс на Греј, додека седеле на каучот за уште едно интервју.
Греј не само што ја раскажал приказната, туку станал и нејзин публицист – комуницирал со новинарите, снимал материјали, ги координирал сите снимања, дури и уредно ги архивирал сите нејзини интервјуа, статии, писма и подароци од обожаватели. Дури печател и разгледници за да ѝ олесни да им одговори на сите што ѝ пишуваат.
„Дури и кога правевме интервјуа со медиуми од Австралија, Канада, Грција и други земји, не мислам дека таа сфаќаше колку е навистина позната“, рече тој. „Кога првпат почнав да снимам документарец за неа, не можев ни да замислам дека ќе излезе вака.“
