Архангел Гаврил е жива бестелесна сила и еден од седумте серафими најблиску до Божјиот престол
На денешен ден православните верници го слават празникот Собор на Светиот Архангел Гаврил , односно летниот Аранѓеловден. Иако овој празник не е обележан со црвена буква во календарот на СПЦ, црквата сепак му дава големо значење и го слави како Предвесник кој ги најавувал и учествувал во сите значајни настани поврзани со почетокот на христијанството.
Архангел Гаврил е жива бестелесна сила и еден од седумте серафими најблиску до Божјиот престол. Учествувал во Божјото создавање на светот и во борбата против „паднатите“ ангели, предводени од самиот зло, сатаната.
Архангел Гаврил му го дал сведоштвото за почетокот на Божјото создавање на пророкот Мојсеј, појавувајќи му се во пустината и учејќи го како да ја напише книгата Битие. Се слави како ангел-весник задолжен за радосната или радосната вест, како и оној што му го објавил на Захарија раѓањето на Јован Претеча Христов – Свети Јован Крстител.
Светиот Архангел Гаврил им се јави на Јоаким и Ана и со тоа го објави раѓањето на Пресвета Богородица, а потоа и се јави со веста дека ќе роди син, спасителот на човечкиот род, Господ Исус Христос.
Ликот на ангелот Гаврил е насликан со Пресвета Богородица, која го прима Благовештението, на царските двери на православните олтари кои симболично се отвораат за време на литургијата бидејќи овој настан го отвори патот кон Царството Небесно. Најголемата и најрадосната вест во христијанството што ја објави евангелистот е веста за Воскресението Христово.
Овој светител е симбол на добрината на целото човештво. Иконата на белиот ангел беше испратена во космосот во 1977 година како дел од програмата Војаџер, кога првата сателитска снимка беше испратена во вселената како симбол на човечки поздрави до друга космичка раса, доколку е порамнета, бидејќи Свети Гаврил е исто така универзален симбол на љубов, мир и радост во човештвото.
Фреската е избрана и од УНИЦЕФ за симбол на Европа, а се наоѓа во средновековниот манастир Милешева. Таа беше прогласена за слика од минатиот милениум.
Најдобар ден за нов почеток
Овој празник кај народот е познат како летен Аранѓеловдан, а со него доаѓаат и многу обичаи. На оние кои ја почитуваат верата на тој ден им е забранета секоја работа. Девојките не се занимаваат со ракотворби, не шијат и плетат, а народот и понатаму верува дека тоа е најдобриот ден за нов почеток.
Се верува дека овој летен одмор е востановен на Света Гора во 9 век, во времето на императорите Василиј и Константин Порфирогенит и патријархот Николај (Хрисверга) по појавувањето на архангелот Гаврил во една од ќелиите Кареја, кој ја напишал песната. „Достојни“ на Богородица со прстот на каменот.
Гаврил е првиот, заедно со Архангел Михаил, кој е водач на армијата на ангелите и силите на доброто, а потоа следуваат Рафаел, Урил, Селатил, Јегудил, Варахил и Јеремиел.
Празникот на светиот Архангел Гаврил се празнува и на 8 април, односно на 26 март, според јулијанскиот календар, кога СПЦ ги слави неговите појави низ историјата на човечкото спасение.
На свети Архангел Гаврил, кој е често славен светец, неплодните жени го молат, бидејќи се верува дека тој носи благи и добри вести. Народот го смета за заштитник на луѓето и стоката од лошите временски услови.
Според легендата, архангел Гаврил бил на Месечината некое време. Еднаш слета на Земјата и испи вода од ѓаволски извор. Ѓаволот го брка, стигнува до месечината, го влече со гребен и му го закачува ѓонот. Оттогаш луѓето имаат наведнати стапала.
