Неверојатна приказна за жена чија мајка ја оставила во Звечанска затоа што била принудена. Таа стана позната писателка која со голем труд и труд се стекна со титулата доктор на науки
Животот на Александра од рана возраст не носеше голема тежина. Мало дете со големи проблеми, но таа е една од оние кои знаат да ја кажат својата тага со зборови, за да можат другите да се поистоветат со неа, да им олеснат.
Родена во семејство од различни религии – татко муслиман и мајка православна, ќерка на свештеник – се соочила со околности кои за многумина останале незамисливи. Оваа разлика доведе до големи раздор во семејството, а нивните некомпатибилни традиции станаа причина нејзините родители да се разделат пред таа да ја види светлината на денот.
По породувањето, поради притисоци и несогласувања, мајката на Александра била принудена да ја остави во Звечанска, дом за запуштени деца, каде ги поминала првите денови од животот. Сепак, врската помеѓу мајката и детето се покажа како посилна од сите препреки. Мајката и покрај осудите на околината и неволјите низ кои поминала, по тешка и исцрпувачка борба успеала да ја врати во прегратка, нагласувајќи дека нема ништо посилно од мајчината љубов.
Овој емотивно турбулентен почеток на животот беше само вовед во приказната што ја инспирираше Александра да се посвети на пишувањето, претворајќи го своето животно искуство во зборови што ги допираат другите. Александра Михајловиќ денес носи голем број титули: таа е писателка, професорка по српски јазик, речиси доктор на науки, посветена сопруга, грижлива мајка и баба. Но, зад сите тие титули се крие живот полн со предизвици, борби и победи, за кои ретко кој знае, освен најблиските. Малкумина знаат дека првата година ја поминала во Звечанска – факт кој ја обликувал нејзината сила, емпатија и желба преку нејзините дела да ги просветли и охрабри другите кои се соочуваат со слични испити.
Секогаш го цитирам Данило Киш кој рекол „Да пораснав во нормално семејство, никогаш немаше да станам писател“.
Имено, нејзиниот татко бил од Сребреница. Муслиман, од истакнато муслиманско семејство на Селманагиќ. Мајката на Јелена била од попското семејство на Блажиќ, од Братунац. Границата веќе беше поставена, иако деведесеттите никаде не беа на повидок. Самото нејзино зачнување веќе почна да станува доста проблем во таква средина и од српска и од муслиманска страна. Дополнителен „срам“ создал и тоа што татко и бил професор на мајка и во Градежното училиште. Иако двете семејства беа стабилни и финансиски моќни, некои работи не можеа да се прифатат.
Ја притискаа мајка ми да ме даде на посвојување
„Кога вистината излезе на виделина, мајка ми итно беше префрлена во Белград да остане кај тетка ми, која беше почитувана стоматолог, додека вујко ми беше професор и офталмолог на Медицинскиот факултет. И покрај тоа, семејството ме притискаше да се дадам на посвојување, што беше најтешкиот дел за мајка ми. Беше млада, без работа и се најде во ситуација која не беше прифатлива за ниту една страна – бременост која никој не ја разбираше и дете кое беше одбиено од двете. Затоа беше принудена да ме остави во Звечанска“, се сеќава Александра Михајловиќ, која го опиша сопствениот живот преку ликовите во нејзиниот прв роман „Запривање, заварување, завиривање“.
Денот кога се роди – Божиќ – изгледаше како да ја објави нејзината посебна судбина и означи дека таа е навистина дар од Бога, предодредена да прави големи работи. Нејзината мајка Јелена никогаш не помислила засекогаш да се откаже од својата ќерка. Само таа знае низ какви внатрешни борби поминала додека без никаква поддршка барала начин повторно да ја доближи насилно одземената ќерка си.
„Мама се вработи во водовод Панчево со помош на Теча. Таа успеа да најде соба, да ме земе од Звечанска и заедно да го започнеме нашиот животен пат. Во тој период, тетка ми, сестрата на мајка ми, ја поддржуваше колку што можеше. Вујко ми сепак се повлече мислејќи дека мајка ми премногу ризикува, но дедо ми, иако на почетокот лут, на крајот реши да ме прифати“, вели Александра, денес професорка по српски јазик и литература во средно училиште. и мајка на два возрасни сина.
На 16 години тргнав пеш за Сараево за да се сретнам со татко ми
Нејзиниот татко и дал презиме, но сè останато задржал. Селманагиќите никогаш не ја прифатија, Блажиќите ја воспитуваа, но таа секогаш имаше потреба да се спознае себеси во целина, а средбата со нејзиниот татко беше делот што недостасуваше. И тогаш, на 16 години, таа одлучи да го запознае без разлика на кој било еснаф.
-Мама реагираше многу бурно, мислеше дека не ми треба таа средба. Беше исплашена, можеби се плашеше од мојот емоционален слом, можеби малку себичност. На крајот, дедо ми и сите други ме прашаа дали нешто ми недостига, дали нешто ми фали, па морав да се сретнам со татко ми. Успеав да му објаснам на вујко ми дека овој недостаток на татко е психолошка категорија, електричниот комплекс. А таа потрага по таткото е нормална работа, не е ништо на никого на штета.
Тргна пеш од Панчево до Белград до Сараево, сакајќи да им докаже на сите дека навистина сака да го види . Кога сфатиле дека ѓаволот ја прифатил шегата и дека нејзината волја е непоколеблива, вујко ѝ помогнал да стигне до друштвото на нејзиниот татко, каде што се одржала средбата.
– Влегов во неговата канцеларија, а тој седеше на голема конференциска маса. Дојдов и се претставив, а тој ми рече: „Те сонував“. И тоа беше прекрасен еднодневен разговор. Се надевав дека ќе се одвива поинаку и дека ќе оствариме некаков контакт. Крајот на разговорот беше прекрасен, емотивен, трогателен, одличен, со големо ветување дека редовно ќе се гледаме и ќе одржуваме контакт. На тоа се надевав, јас сум вечниот оптимист кој се надева на најдоброто. Така пишува на „Советување“ – „Јас сум голем верник, верувам во чуда“. Всушност, се надевав на чудо. За жал, не беше како што се надевав. Така прв и единствен пат го видов татко ми кога имав 16 години – се сеќава Александар.
Неочекувана средба на промоцијата
За време на промоцијата на нејзината книга во Сараево, Александра имала незаборавна средба со членовите на семејството кои дотогаш не ги познавала. Иако има две полусестри од татко ѝ со кои не е во контакт, Александра секогаш имала желба да ги запознае. Од друга страна, таа има и брат и сестра од страната на нејзиниот татко, а токму со нив се запознала на настан кој личел на сцена од филм.
„Откако излезе мојот прв роман, сакав промоцијата во Сараево да биде величествена, бидејќи Сараево има посебно место во моето срце. Имаше многу луѓе на промоцијата, дури дојдоа од Братунац и Сребреница“, се сеќава Александра.
„Додека ги потпишував книгите, го кренав погледот и видов човек кој неверојатно личеше на мојот постар син Константин. Ми пријде и ми рече: „Знаев дека ќе ме препознаеш“. Тоа беше братот на тетка ми, Емир, со неговата сопруга Лејла и сестрата Амра. Оттогаш изградивме блиски односи“.
Тешко збогување со татко ми
Таткото на Александра почина во 2011 година, а нејзиниот последен обид да контактира со него остана без одговор. Неколку години пред неговата смрт, Александра го контактирала, но тој разговор се покажал како едно од најтешките искуства во нејзиниот живот.
Таа испрати писмо до својот болен татко
Кога дознала дека е тешко болен, решила да му испрати писмо. Тогаш еднаш засекогаш и беше јасно, тој не сака комуникација, имаше свои причини.
Поминаа денови, но одговор немаше.
И тоа беше крајот на нејзината очајна потреба да има блиски односи со нејзиниот татко.
Мојот роман „Заприцање“ започнува со писмо упатено до татко ми“, објаснува Александра. „Слушнав дека е тешко болен и дека му останува малку време. Сè уште имав надеж дека конечно ќе се сретнеме и ќе разговараме, па му испратив писмо верувајќи во некаков космички баланс што ќе ни овозможи да се сретнеме. За жал, не дојде до тоа. Можете да прочитате што се случило потоа во книгата“, заклучува Александра со суптилен допир на мистерија.
Александра досега има објавено пет книги, меѓу кои три романи, книга за деца и збирка поезија. Таа во моментов подготвува енциклопедија посветена на средновековните српски владетели, која сведочи за нејзината посветеност на историските теми и култура.
